Opublikowano: 14.02.2024 r., 13:33
Co jakiś czas możemy usłyszeć informację o ciekawym odkryciu archeologicznym na terenie naszego kraju. Jeszcze bardziej zaskakujące jest to, że spora część z tych znalezisk jest odkrywana przypadkowo. Dzieje się to na przykład podczas obowiązkowych prac archeologicznych, które poprzedzają budowę dróg krajowych. Zobacz, jakie niesamowite znaleziska archeolodzy odkryli podczas standardowych procedur.
Nawet nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak wiele etapów musi zostać zrealizowanych, aby została wybudowana droga krajowa. Do jednych z pierwszych kamieni milowych, jakie muszą zostać spełnione, zaliczają się m.in. badania archeologiczne. Oczywiście dzieje się to po wcześniejszym przeanalizowaniu konkretnej inwestycji przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, czy interwencja ze strony archeologów jest rzeczywiście konieczna. Zobacz, w jakich okolicznościach należy wezwać konserwatora zabytków.
Jeżeli na potencjalnej trasie drogi krajowej miałyby znajdować się stanowiska archeologiczne, wtedy konieczne jest przeniesienie trasy. Archeolodzy sprawdzają również teren inwestycji w kilku etapach. Pierwszym z nich jest sprawdzanie całej powierzchni na potencjalnej trasie krajowej, a także w jej pobliżu. Brane są tutaj pod uwagę wszelkie informacje, które są pozyskiwane w Narodowym Instytucie Zabytków, a także w wojewódzkim urzędzie ochrony zabytków.
Pomocnymi narzędziami są obrazy pozyskiwane ze zdjęć satelitarnych, które mogłyby wskazać, że na terenie przyszłej budowy będą znajdować się ewentualne stanowiska archeologiczne. Kolejnym narzędziem, które jest brane pod uwagę w analizie archeologicznej, jest LiDAR, czyli informacje pozyskiwane z lotniczego skaningu laserowego. Za zbieranie i przechowywanie takich danych odpowiada Główny Urząd Geodezji i Kartografii.
W przypadku podejrzenia lub dowodów na istnienie stanowisk archeologicznych, następnie są one wytyczone do dalszych badań. Prace wykopaliskowe są bardzo żmudne, ale jednocześnie pozwalają na bardzo precyzyjne zidentyfikowanie zabytków, a także ich zabezpieczenie. Nad pracami czuwa wojewódzki konserwator zabytków, który w przypadku odkrycia znaleziska, przerywa wszelkie prace związane z usuwaniem powierzchni ziemi. A następnie uruchamiana jest cała procedura związana ze zgłoszeniem znaleziska, a także zabezpieczeniem stanowiska, w którym zostało ono odkryte.
Pozorne prace związane z budową dróg krajowych oraz ekspresowych na terenie Polski, potrafią dostarczyć spektakularnych informacji na temat dziedzictwa oraz historii naszego kraju. Poniżej możesz zobaczyć, kilka z takich odkryć, które z wcześniej przygotowawczych prac archeologicznych zamieniły się w pokaźne stanowiska wymagające szczegółowych badań. Zobacz, czy na polskich ziemiach byli Goci.
Wśród odkryć archeologicznych w czasie budowy dróg odkryto m.in.:
- Ludzkie szczątki na terenie kościoła pw. św. Klemensa w Nadarzynie, podczas budowy drogi ekspresowej S8 Paszków - badania archeologiczne przeprowadzano od lipca do września 2017 r. Na powierzchni ok. 20 arów znaleziono szczątki ok. 3000 osób. Wszystkie szczątki ekshumowano, a następnie zabezpieczono. Wg badań były to szczątki pochowane na cmentarzu przyparafialnym, który funkcjonował od XVII do początku XIX wieku. Oprócz szczątków znaleziono na mogile również dewocjonalia, portrety trumienne, monety, a także biżuterię.
- Pozostałości umocnień obronnych, podczas budowy drogi ekspresowej S17 w Wiązownie pod Warszawą - umocnienia obronne były wykorzystywane w czasie Bitwy Warszawskiej w 1920 r., a także w czasie I i II Wojny Światowej
- Cmentarzysko ciałopalne podczas budowy autostrady A2 na odcinku Kałuszyn - Groszki - według archeologów cmentarzysko pochodzi z VI-V w. p.n.e., które jednocześnie pokazuje, jak wyglądał pochówek w tamtych czasach na terenie Polski. W tamtym okresie wykorzystywano tzw. groby jamowe i popielnicowe, w których składano szczątki ciał, po wcześniejszym ich rytualnym spaleniu.
- Stanowisko archeologiczne placu bitwy pod Żyrzynem w czasie budowy drogi ekspresowej S17 na odcinku Skrudki - Kurów Zachód - podczas tej bitwy Powstańcy Styczniowi walczyli z oddziałem rosyjskim. W tym miejscu znajdowała się mogiła żołnierzy rosyjskich, z której szczątki przeniesiono do Baranowa.
W czasie inwestycji budowy dróg GDDKiA zleca badania archeologiczne, które wykonuje się w 3 różnych sposobach. Do nich zaliczają się badania wykopaliskowe, rozpoznawcze, a także nadzory archeologiczne. W pierwszym etapie prowadzone są badania rozpoznawcze, które mają na celu zidentyfikowanie ewentualnych stanowisk archeologicznych. Dopiero wtedy przechodzi się do badań rozpoznawczych, które początkowo są bezinwazyjne, a dopiero później, jeżeli jest to konieczne, przechodzi się do badań wykopaliskowych. Takie badania są niezwykle czasochłonne, a także pracochłonne. Ponieważ wszystko zależy od tego, na jakim terenie są one wykonywane, a także czy archeolodzy mają do czynienia ze sprzyjającą aurą.
